wtorek, 30 grudnia 2008

Fizyczna strona wirowania prania

Zajrzyj do wnętrza pralki automatycznej. znajduje się tam metalowy bęben z otworkami. Gdy pod koniec prania włącza się wirówka, bęben obraca się bardzo szybko, a wraz z nim wyprana, mokra bielizna. Bęben działa na bieliznę i zawartą w niej wodę siłą dośrodkową. Na kropelki wody, które na obwodzie bębna trafiają na otworek, nie działa siła dośrodkowa, więc wydostaję się na zewnątrz bębna. Prędzej czy później większośc kropelek trafi na otworek i w bieliźnie pozostanie bardzo mało wody.


DOŚWIADCZENIE:

potrzebne będą:
-plastikowa butelka po wodzie mineralnej
-plastikowy kubek np. po jogurcie
-patyczek, gwóźdź, kombinerki, świeczka i zapałki
-trzy kawałki grubej nici, każdy o dł. 50cm
-kawałek gąbki, woda, jakiś barwnik do wody np. atrament
-nożyczki




1.Odetnij z plastikowej butelki częśc z gwintem tak, by w pozostałej części można było swobodnie umieścic kubek







2.Za pomocą rozgrzanego nad świeczką gwoździa zrób w kubku równo rozmieszczone trzy niewielkie otwory przy jego górnej krawędzi i kilkanaście w jego ściance bocznej. Przez otwory w górnej części kubka przeciągnij nitki i zawieś na patyku

3.Obracając patykiem mocno skręc sznurki, na których umocowany jest kubek. Dodo kubka włóż kawałek mocno namoczonej zabarwioną wodą gąbki lub kawałek szmatki.







4.Umieśc kubek we wcześniej przygotowanej osłonie z butelki. Puśc go, aby mógł się swobodnie obracac










OBSERWACJE:
1.Gdy kubek wiruje to woda z gąbki zostaje wyrzucona na krawędź czyli obwód kubka dzięki sile dośrodkowej. Na wodę która jest na obwodzie kubka nie działa już siła dośrodkowa dlatego wypływa ona przez otworki.

2.Jak wytłumaczy to zjawisko?
Szybko wirujący kubek działa na gąbkę i zawartą w niej wodę siła dośrodkową. Na kropelki wody, które na obwodzie kubka trafiają na otworek, nie działa siła dośrodkowa, więc wydostaję się na zewnątrz kubka.

3.Gdzie wykorzystuje się to zjawisko?

-zjawisko to najczęściej wykorzystuje się do wirowania prania. W pralce automatycznej pod koniec prania z bębna wypuszczana jest woda póżniej zaczyna on bardzo szybko wirowac i obserwujemy to samo zjawisko cz w doświadczeniu.

-w pszczelarstwie wirówki służą do wirowania miodu miodu. W takiej wirówce umieszcza się ramki wyjęte z ula na których jest miód, podczas wirowania z otworków wypływa miód.

-w chemii wirówki służą do sedymentacji czyli rozdzielania dwóch ciał np. cieczy od ciała stałego.

poniedziałek, 17 listopada 2008

doświadczenie dotyczące siły dośrodkowej



Przez rurkę przeciągnięto nitkę, a na jej końcach zaczepiono małe przedmioty o masach m1 i m2. Ciało o masie m1 wprawiamy w ruch po okręgu na śliskiej powierzchni, poruszając rurką trzymaną w dłoni.






a) Poruszając intensywniej rurką trzymaną w dłoni, spowodowano wzrost szybkości ciała o masie m1. Która wielkośc ze wzoru F=m*v^2/r także się zmieni? Wzrośnie czy zmaleje?







b) Ciało o masie m2 oblepiono plasteliną(zwiększono jego masę) . Następnie ciało o masie m1 wprawiono w ruch po okręgu po takim promieniu (r), jak na początku doświadczenia. Które wielkości z tego samego wzoru zmieniły się? W jaki sposób?








Wnioski zaobserwowane podczas doświadczeń

ad.a)Zmieni się promień (r) ponieważ mi szybciej będzie się poruszało ciało o masie m1, tym mocniej będzie "ciągło" do góry ciało o masie m2. Gdy rośnie szybkośc ciała m1 to rośnie promień (r).

ad.b) Gdy ciało o masie m2 jest oblepione plasteliną czyli jest cięższe to poruszając ciałem m1 jak w poprzedniej sytuacji nic się nie zmieni wtedy ciało o masie m2 będzie "ciągło" do dołu ciało o masie m1. dopiero gdy ciało o masie m1 będzie miało większą szybkośc to wtedy zaobserwujemy sytuację jak w podpunkcie a). Aby ciało m1 poruszało się po tym samym promieniu co w podpunkcie a) musi mu byc nadana mu większa szybkośc.

linki do stron osile dośrodkowej

http://pl.wikipedia.org/wiki/Si%C5%82a_do%C5%9Brodkowa

http://www.fizykon.org/rpo/dyn_sila_dosrodkowa.htm

http://www.fizyka.net.pl/index.html?menu_file=ciekawostki%2Fm_ciekawostki.html&former_url=http%3A%2F%2Fwww.fizyka.net.pl%2Fciekawostki%2Fciekawostki_cwz11.html